Giriş
İngilizce, zengin bir dil yapısına sahiptir ve bu yapı içerisinde fiiller önemli bir rol oynamaktadır. Fiiller, cümlelerde eylem veya durumu ifade eden kelimelerdir. Eklerle kullanılan fiiller, cümlelerin anlamını genişletmek ve daha karmaşık yapılar oluşturmak için önemli bir araçtır. Bu yazıda, İngilizcede eklerle kullanılan fiillerin ne olduğu, nasıl kullanıldığı ve örneklerle açıklanacaktır.Eklerin Tanımı ve Önemi
Ekler, kelimelerin köklerine eklenen, anlamı değiştiren veya genişleten eklemelerdir. İngilizcede fiilleri etkileyen başlıca ekler şunlardır:- **-ing**: Süreklilik anlamı katar.
- **-ed**: Geçmiş zaman veya pasif yapı oluşturur.
- **-s**: Üçüncü tekil şahıs için fiil çekimidir.
Bu ekler, fiillerin anlamını değiştirebilir veya fiilleri farklı zaman dilimlerinde kullanmamıza olanak tanır.
-ing Ekinin Kullanımı
-ing eki, fiillere eklendiğinde, bu fiilin sürekli bir eylemi ifade ettiğini belirtir. Örneğin:- **run** (koşmak) → **running** (koşuyor)
- **play** (oynamak) → **playing** (oynuyor)
Bu yapılar, genellikle cümle içinde şu şekillerde kullanılır:
1. **Sürekli Zaman**: "I am running in the park." (Parkta koşuyorum.)
2. **Gerund**: "Running is fun." (Koşmak eğlencelidir.)
Gerund, fiil kökünün -ing eki ile kullanılmasıdır ve isim işlevi görür. Bu bağlamda, fiilin bir nesne ya da özne olarak kullanılması sağlanır.
-ed Ekinin Kullanımı
-ed eki, düzenli fiillerin geçmiş zamanını oluşturmak için kullanılır. Örneğin:- **walk** (yürümek) → **walked** (yürüdü)
- **play** (oynamak) → **played** (oynadı)
Bu yapı, cümlelerde geçmişte gerçekleşen eylemleri ifade etmek için kullanılır. Örnek cümleler:
1. "She walked to the store." (O, dükkana yürüdü.)
2. "They played football yesterday." (Dün futbol oynadılar.)
Ayrıca, -ed eki, bazı durumlarda pasif yapı oluşturmak için de kullanılır. Örneğin:
- "The book was written by the author." (Kitap yazar tarafından yazıldı.)
-s Ekinin Kullanımı
İngilizcede fiillerin üçüncü tekil şahıs için çekimlenmesinde -s eki kullanılır. Örneğin:- **he runs** (o koşar)
- **she plays** (o oynar)
Bu ek, cümlelerde öznenin tekil olduğu durumlarda fiilin uygun şekilde çekimlenmesini sağlar. Örnek cümleler:
1. "He runs every morning." (O, her sabah koşar.)
2. "She plays the piano." (O, piyano çalar.)
Eklerle Kullanılan Fiillerin Diğer Önemli Kullanımları
Eklerle kullanılan fiiller, sadece basit zamanlar için değil, aynı zamanda daha karmaşık yapılar için de kullanılır. Örneğin, -ing eki kullanılarak oluşturulan zaman yapıları, geçmişteki sürekli eylemler için de kullanılabilir:- "I was running when it started to rain." (Yağmur yağmaya başladığında koşuyordum.)
Ayrıca, -ed eki ile pasif yapıların kurulması, cümlelerin anlamını önemli ölçüde değiştirir:
- "The window was broken." (Pencere kırıldı.)
Eklerle kullanılan fiillerin bir diğer önemli yönü de, bu yapıların farklı zaman kiplerinde de kullanılabilmesidir. Örneğin:
- "I will be playing football tomorrow." (Yarın futbol oynuyor olacağım.)
- "The project has been completed." (Proje tamamlandı.)